• Kunstgras en gezondheid

    Na een uitzending van het tv-onderzoeksprogramma Zembla op donderdagavond, is de discussie opgelaaid over kunstgrasvelden die zijn ingestrooid met rubber korrels en gezondheidsaspecten. Ook onze vereniging speelt op deze velden. Het bestuur volgt de ontwikkelingen nauwgezet en sluit vooralsnog aan bij het standpunt en de handelwijze van de gemeente. Hieronder publiceren wij de reactie van de gemeente, de KNVB en de Vereniging Sport en Gemeenten. Onderaan het bericht staat een link naar de site van het RIVM.

    Reactie gemeente Alphen aan den Rijn, sportwethouder Michel du Chatinier

    In de media is ophef ontstaan over het gebruik van rubbergranulaat en de mogelijke gezondheidsrisico’s voor gebruikers van de kunstgrasvelden. In de gemeente wordt gebruik gemaakt van rubber dat voldoet aan het keurmerk van Milieukeur.

    Met dit keurmerk dat sinds 2011 wordt gebruikt, worden milieu en gezondheidseisen aan de korrels gesteld. In opdracht van de Europese Commissie wordt momenteel onderzoek verricht naar de samenstelling van de stoffen van rubbergranulaat en de effecten hiervan op de gezondheid. De resultaten hiervan worden rond februari 2017 verwacht.

    Het RIVM geeft gemeenten en KNVB een positief advies over het gebruik van rubbergranulaat. Op basis van het RIVM advies en het keurmerk van Milieukeur is in Alphen aan den Rijn gekozen voor het gebruik van rubbergranulaat op kunstgrasvelden. De gemeente ziet nu geen aanleiding om maatregelen te treffen. Heeft u vragen dan kunt u contact opnemen met de gemeente via telefoonnummer 14 0172.

    Op Facebook postte Du Chatinier nog een persoonlijk bericht

    ‘Als gemeente gaan wij uit van het standpunt van het RIVM en volgen de uitkomsten van het onderzoek van de Europese Commissie dat begin volgend jaar wordt verwacht. Meer onderzoek levert meer informatie op en draagt bij aan meer zekerheid over de veiligheid en gezondheid voor de sporters. Op basis van wat we nu weten brengt spelen op kunstgras geen gezondheidsrisico’s met zich mee. Voor nu zorgen wij ervoor dat gebruikers van de sportvelden geïnformeerd worden en zien geen aanleiding om maatregelen te nemen. Ik heb begrepen dat volgende week een afspraak gepland is met de Vereniging Sport en Gemeente (VSG), RIVM en kunstgrasfabrikanten. Ik heb mij voorgenomen om volgende contact hierover op te nemen met de directeur van de VSG’.

    Reactie KNVB

    Televisieprogramma Zembla besteedde woensdagavond aandacht aan mogelijke gezondheidsrisico’s van de rubberen korrels, het zogeheten SBR-rubbergranulaat, in kunstgrasvelden.

    Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft in het verleden meerdere onderzoeken gedaan naar de gezondheidseffecten van sporten op de met rubberen korrels ingestrooide kunstgrasvelden en vastgesteld dat er voor de sporters geen gezondheidsrisico’s zijn. Zembla stelt dat de opzet van de onderzoeken onvoldoende zekerheid biedt om die conclusie te kunnen concluderen.

    Hoewel in de uitzending van Zembla niet wetenschappelijk wordt aangetoond dat de rubberen korrels gezondheidsrisico’s met zich meebrengen, vindt de KNVB dat het RIVM de bevindingen uit het programma Zembla zorgvuldig moet bekijken en indien nodig vervolgonderzoek moet doen. Meer onderzoek levert meer informatie op. Dat draagt bij aan meer zekerheid over de veiligheid en gezondheid op de Nederlandse velden voor de sporters.

    De Vereniging Sport en Gemeente (VSG), de instantie die gemeenten en sportverenigingen adviseert over kunstgrasvelden, deelt het standpunt van de KNVB. Aanstaande maandag staat er al een afspraak gepland over kunstgras met onder meer het RIVM, VSG en kunstgrasfabrikanten. De bevindingen uit het programma Zembla worden hier ook besproken.

    De KNVB wil dat iedereen op een gezonde en veilig manier kan voetballen. Voor wat betreft de gezondheidsrisico’s van SBR-rubbergranulaat, baseert de KNVB zich op de expertise en feitelijke informatie van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dat is het kennisinstituut dat in opdracht van de overheid zich ontfermt over de volksgezondheid in Nederland.

    Het RIVM heeft op basis van diverse onderzoeken vastgesteld dat er bij het sporten op met rubberkorrels ingestrooide kunstgrasvelden geen gezondheidsrisico is te verwachten. Het RIVM heeft de KNVB laten weten nog steeds achter de resultaten van deze onderzoeken te staan.

    De Europese commissie is begin dit jaar een verkennend onderzoek gestart naar de gevolgen van rubberen producten, waaronder de rubberen korrels in kunstgrasvelden. De resultaten daarvan worden eind van het jaar verwacht.

    Kunstgrasvelden moeten veilig zijn om op te kunnen voetballen. Dat gaat zowel over voetbaltechnische eigenschappen - zoveel mogelijk als een echt grasveld - als de milieu- en gezondheidsaspecten. Het SBR-rubbergranulaat dat wordt ingestrooid in de Nederlandse kunstgrasvelden voldoet aan alle wettelijk vastgelegde normen en richtlijnen.

    Bovendien voldoen de kunstgrasvelden in Nederland ook aan de regels met betrekking tot de speltechnische eisen van de FIFA en NOC*NSF. De KNVB adviseert verenigingen die kunstgras willen aanleggen over de richtlijnen en wettelijke normen, en ziet er voor de veiligheid en gezondheid van de voetballers op toe dat clubs hieraan voldoen.

    Kunstgras is continu in ontwikkeling. De afgelopen jaren zijn er alternatieven voor rubberen korrels ontwikkeld die bijdragen aan een betere grasmat en milieuvriendelijker zijn. Een aantal voorbeelden is korrels van kurk of synthetisch rubber (TPE). Bijkomend voordeel is dat deze prettiger aanvoelen op warme dagen (geen geur en hitte).

    Antwoorden op meest gestelde vragen

    De KNVB geeft hieronder antwoord op de meest gestelde vragen over dit onderwerp.

    Is de KNVB voorstander van kunstgras?

    De KNVB wil dat iedereen op een gezonde en veilig manier kan voetballen. Zowel op natuurgras als kunstgras, die keuze is vrij aan een vereniging. Zolang de velden maar voldoen aan de wettelijk vastgelegde veiligheidsnormen en aan de speltechnische eisen van de KNVB en NOC*NSF.

    Wat voor KNVB het belangrijkste is, is dat iedereen op een veilige en gezonde manier kan voetballen.

    Waarom kiezen clubs voor kunstgras?

    Clubs kiezen voor kunstgras vanwege de mogelijkheid om met veel teams en onder alle weersomstandigheden hierop te kunnen spelen. Kunstgrasvelden zijn intensiever te gebruiken dan natuurgrasvelden. Wat voor KNVB het belangrijkste is, is dat iedereen op een veilige en gezonde manier kan voetballen.

    Wat is rubbergranulaat?

    Rubbergranulaat is fijngemalen rubber. Dit wordt veelal gemaakt van oude rubberproducten zoals versnipperde autobanden. Producten als rubbertegels en rubberen vloerbekleding worden ook hiervan gemaakt.

    Waarom worden er rubberen korrels in kunstgrasvelden gestrooid?

    De rubberkorrels zorgen ervoor dat een kunstgrasveld lijkt op een grasveld, zoals dezelfde balsnelheid en het stuiteren van een bal. Daarnaast maakt het kunstgras geschikt voor slidings. In de loop der jaren zijn er alternatieven ontwikkeld voor de rubberen korrels, zoals kurk en synthetisch rubber (TPE). Die dragen bij aan een betere grasmat en zijn milieuvriendelijker. De KNVB heeft eerder dit jaar vertegenwoordigers van overheidsinstanties (RIVM), gemeenten (VSG) en kunstgrasfabrikanten uitgenodigd om te praten over de kunstgrasvelden van de toekomst.

    Zijn rubberen korrels een risico voor de gezondheid?

    De rubberen korrels in kunstgrasvelden moeten voldoen aan wettelijke normen. Dat geldt ook voor andere rubberen producten in de maatschappij, waaronder fopspenen, speelgoed en telefoonhoesjes. De KNVB vertrouwt op de expertise en onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Dat is het kennisinstituut dat in opdracht van de overheid zich ontfermt over de volksgezondheid in Nederland. Het RIVM heeft op basis van meerdere onderzoeken vastgesteld dat er bij het sporten op met rubberkorrels ingestrooide kunstgrasvelden geen gezondheidsrisico is te verwachten door blootstelling aan gevaarlijke stoffen als PAKs, weekmakers en nitrosaminen.

    De KNVB richt zich op de feitelijke advies en informatie van het RIVM.

    Kan er nog steeds op kunstgras worden gevoetbald?

    Ja. De KNVB richt zich op de feitelijke advies en informatie van het RIVM. De onderzoeken die er door RIVM zijn gedaan, wijzen uit dat er geen gezondheidsrisico’s zijn voor sporters. Zembla stelt dat de opzet van de onderzoeken onvoldoende zekerheid biedt om die conclusie te kunnen stellen. Hoewel er geen wetenschappelijk bewijs is dat aantoont dat rubberen korrels kankerverwekkend zijn, levert meer onderzoek meer informatie op. Dat draagt bij aan meer zekerheid over de veiligheid en gezondheid op de Nederlandse velden voor de sporters.

    Welke rol heeft de KNVB als het gaat om kunstgras?

    Velden moeten veilig zijn om op te kunnen voetballen. De KNVB ziet er op toe, door in de reglementen aan te geven waar een club aan moet voldoen. Dat gaat zowel over voetbaltechnische eigenschappen ?? zoveel mogelijk lijken op een echt grasveld ?? als de milieu- en gezondheidsaspecten. Voor dat laatste zijn de normen van rubberen korrels in kunstgras wettelijk vastgelegd. Vervolgens kiest een vereniging vaak zelf of in samenspraak met de gemeente welk type kunstgras er wordt neergelegd. Dat gaat in samenspraak met de kunstgrasfabrikant. De KNVB speelt daarin geen directe rol.

    Waar moet ik zijn als ik vragen heb over het kunstgrasveld waar ik op voetbal?

    Voetballers en verenigingen die vragen hebben over kunstgrasveld waar ze op voetballen, kunnen terecht bij de leverancier van het kunstgras of bij de gemeente. Dat zijn partijen die over het algemeen betrokken zijn bij de aanleg van de velden, en vragen hierover kunnen beantwoorden. De KNVB is ook altijd bereid vragen te beantwoorden, die kunnen worden gesteld aan Patrick Balemans, adviseur accommodatiezaken (patrick.balemans@knvb.nl).

    Informatie op de site van het RIVM

    Zie: http://www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Algemeen_Actueel/Veelgestelde_vragen/Milieu_Leefomgeving/Alle_veelgestelde_vragen_over_Rubbergranulaat

    Info op de site van de Vereniging Sport en Gemeenten

    Zie:
    http://sportengemeenten.nl/dossiers/kunstgras-en-gezondheid/